Cuộc đời và sự nghiệp Trưởng Tôn Đạo Sanh

Họ (thị) gốc của Đạo Sinh là Bạt Bạt, sau khi Hiếu Văn đế tiến hành Hán hóa, đổi là Trưởng Tôn [2]; ông là cháu họ (tòng tử) của Bạt Bạt Tung [3].

Đạo Sinh tính trung hậu liêm cẩn, Bắc Ngụy Đạo Vũ đế yêu sự thận trọng của ông, khiến ông nắm cơ mật, cùng bọn Hạ Bì 4 người làm nội thị bên cạnh, ra vào giữ chiếu mệnh. Minh Nguyên đế lên ngôi, Đạo Sinh được trừ chức Nam thống tướng quân, Ký Châu thứ sử. Sau đó Đạo Sinh chọn mỹ nữ đem hiến, Minh Nguyên đế trách mắng, cho rằng ông là bề tôi cũ nên không bãi truất [3].

Năm Thái Thường thứ 3 (418), Minh Nguyên đế đông tuần, đến Nhu Nguyên với Cam Tùng; Đạo Sinh đang ở chức Chinh đông tướng quân, nhận lệnh cùng Cấp sự hoàng môn thị lang Đạt Hề Quan soái 2 vạn tinh kỵ tập kích Bắc Yên. Đạo Sinh đến Long Thành, dời hơn vạn gia đình đem về [4].

Thái Vũ đế lên ngôi, Đạo Sinh được tiến tước Nhữ Âm công, thăng Đình úy khanh. Đạo Sinh tòng chinh Nhu Nhiên, cùng bọn Úy Trì Quyến chia đường ra Bạch, Hắc 2 Mạc [5], đại thắng trở về [3].

Năm Thủy Quang thứ 4 (427), Thái Vũ đế tiến đánh nước Hạ, lấy Đạo Sinh cùng Tư đồ Bạt Bạt Hàn, tông chính Nga Thanh soái 3 vạn kỵ binh làm tiền phong [3]. Quân Ngụy bắt được Hạ đế Hách Liên Xương, em Xương là Định chạy về Bình Lương, Lưu Tống Văn đế khiến tướng là bọn Đáo Ngạn Chi, Vương Trọng Đức đánh Hà Nam để cứu Hạ. Có chiếu lấy Đạo Sinh với Đan Dương vương Thác Bạt Thái Chi đồn trú Hà Thượng chống lại [6]. Đạo Sinh đối địch với tướng TốngĐàn Đạo Tế, chẹn giữ trước sau của ông ta, đuổi đến Lịch Thành mới trở về. Được trừ chức tư không, gia Thị trung [3].

Năm Duyên Hòa thứ 3 (434), Đạo Sinh cùng Phủ quân đại tướng quân, Vĩnh Xương vương Thác Bạt Kiện, thị trung Thổ Hề Bật soái quân đánh Hòa Long của Bắc Yên, gặt hết lúa má, bắt dân đem về.[7] Năm Thái Duyên đầu tiên (435), được tiến phong Thượng Đảng vương [3], bản quan như cũ [7].

Năm Thái Duyên thứ 3 (437), Đạo Sinh cùng Thác Bạt Kiện đánh dẹp dư đảng của Sơn Hồ Bạch Long ở Tây Hà, diệt được [7].

Năm Thái Duyên thứ 5 (439), Bắc Ngụy tiến đánh Bắc Lương, người Nhu Nhiên thừa cơ xâm phậm, tiến đến Thất Giới Sơn. Thái tử Thác Bạt Hoảng mệnh cho Đạo Sinh kháng cự Sắc Liên khả hãn Uất Cửu Lư Ngô Đề ở Thổ Đồi Sơn. Ngô Đề nghe tin quân Ngụy đánh bại hậu quân của Nhu Nhiên ở phía bắc Âm Sơn nên bỏ chạy, Đạo Sinh đuổi theo, đến Mạc Nam thì về.[7].

Năm Thái Bình Chân Quân thứ 5 (444), nhận lệnh trấn thủ Thống Vạn [8].

Năm Chính Bình đầu tiên (451), mất [8], hưởng thọ 82 tuổi. Được tặng Thái úy, thụy là Tĩnh [3].

Liên quan